10% podatek minimalny dla podatników CIT od stycznia 2024.
Kto go zapłaci
Nowa danina obejmie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjne, komandytowe, komandytowo – akcyjne oraz niektóre spółki jawne – te których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne czy podatkowe grupy kapitałowe, posiadające polską rezydencję podatkową, które spełniają opisane przepisami warunki.
Na czym polega
Zgodnie z brzmieniem artykułu 24ca ustawy o CIT, 10-procentowy minimalny podatek dochodowy od osób prawnych obciąża spółki mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP, podlegające obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, oraz podatkowe grupy kapitałowe, które w danym roku podatkowym poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych lub osiągnęły udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych (określonych w przepisach) w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 2%.
Jest to równoległa forma opodatkowania obok klasycznego podatku CIT. Jest więc możliwe, że w jednym roku powstanie u podatnika zobowiązanie z tytułu dotychczasowego podatku CIT, jak i podatku minimalnego. Jednak kwota podatku minimalnego będzie mogła zostać odliczona od klasycznego CIT w zeznaniach składanych za kolejne 3 lata podatkowe.
Jak obliczyć
- na podstawę opodatkowania składać się ma suma 1,5 % przychodów z działalności operacyjnej – czyli innej niż z zysków kapitałowych oraz “nadmiernych: kosztów finansowania dłużnego i usług niematerialnych o prawnych ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych. Z podstawy opodatkowania zostaną m.in wyłączone wydatki na nabycie środków trwałych, opłaty z tytułu opłat leasingowych środków trwałych oraz przychody i koszty bezpośrednio z nimi powiązane
- można będzie wybrać uproszczony sposób ustalenia podstawy opodatkowania stanowiącej kwotę odpowiadającą 3% wartości osiągniętych w roku podatkowym przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych. Jednak o wyborze takiego uproszczenia podatnik musi poinformować właściwy organ podatkowy w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy dokonania tego wyboru.
Sposób opłacania
Na podatek minimalny nie odprowadza się zaliczek, tak jak w przypadku klasycznego CIT.
Naliczenia dokonuje się raz w roku, więc należy go zapłacić w terminie złożenia rocznego zeznania za dany rok. Pierwszy podatek minimalny podatnicy zapłacą w 2025 roku, kiedy odnotują stratę podatkową bądź nie przekroczą dwu procentowego udziału dochodu w przychodach.
Kto nie zapłaci
- podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych (czyli PIT), nie tylko opodatkowani w formie ryczałtu czy według skali lub podatkiem liniowy i w tym celu prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów), również w sytuacji, gdy byli zobowiązani do prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych
- spółki, których wspólnicy są wyłącznie podatnikami PIT (spółka cywilna, spółka jawna, która podlega pod PIT ze względu na charakter swoich udziałowców, spółka partnerska
- podmioty nieposiadające statusu spółki w rozumieniu ustawy o CIT, działających w oparciu o odrębne ustawy – spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia)
- tzw mali podatnicy CIT, których roczne przychody brutto ze sprzedaży nie przekraczają 2 mln euro
- podatnicy rozpoczynający działalność – w roku rozpoczęcia i w kolejnych 2 latach działalności
Zwolnieniem z podatku minimalnego objęte zostały przedsiębiorstwa osiągające przychody o co najmniej 30% niższe niż w roku poprzednim, postawionych w stan upadłości, likwidacji lub objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym czy będących stroną umowy o współdziałanie, o której mowa w art. 20s § 1 Ordynacji podatkowej.
Podsumowanie
Przepisy weszły w życie z dniem 1 stycznia 2024 i nic nie zapowiada, że zostaną po raz kolejny zmienione czy złagodzone. Każdy podatnik CIT będzie więc zobowiązany przeanalizować, czy znajduje się w grupie podmiotów objętych podatkiem minimalnym. Niestety przepisy normujące ten podatek są skomplikowane, przez co ich interpretacja może nastręczać szereg problemów. Zwłaszcza, że podatek minimalny ma podlegać wyliczeniu w sposób inny niż na potrzeby klasycznego CIT-u.
FAQ
Minimalny 10% podatek CIT obowiązuje spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne, a także niektóre spółki jawne – te, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, oraz podatkowe grupy kapitałowe. Te podmioty muszą posiadać polską rezydencję podatkową i spełniać warunki opisane w przepisach.
Nowy podatek jest równoległą formą opodatkowania w stosunku do klasycznego CIT. Dotyczy on spółek, które w danym roku podatkowym poniosły stratę lub osiągnęły niewielki udział dochodów ze źródeł innych niż zyski kapitałowe. Kwota podatku minimalnego może być odliczona od klasycznego CIT w zeznaniach za kolejne trzy lata podatkowe, co oznacza, że firmy mogą ostatecznie zapłacić mniejszy podatek CIT w przyszłości.
Podatek oblicza się na podstawie sumy 1,5% przychodów z działalności operacyjnej oraz kosztów finansowania dłużnego i usług niematerialnych i prawnych ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych. Z podstawy opodatkowania wyłącza się wydatki na nabycie środków trwałych i związane z nimi opłaty leasingowe. Istnieje również opcja wybrania uproszczonego sposobu ustalenia podstawy opodatkowania, równego 3% wartości przychodów ze źródeł innych niż zyski kapitałowe, co musi być zgłoszone w zeznaniu podatkowym.
Podatek minimalny nie wymaga odprowadzania zaliczek. Nalicza się go raz w roku, a płatność następuje w terminie złożenia rocznego zeznania podatkowego za dany rok. Pierwsza płatność minimalnego podatku CIT nastąpi w 2025 roku dla podatników, którzy w 2024 roku odnotowali stratę podatkową lub nie przekroczyli dwuprocentowego udziału dochodów w przychodach.
Z obowiązku płacenia podatku zwolnieni są podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, w tym opodatkowani ryczałtem, według skali lub podatkiem liniowym, a także spółki, których wspólnikami są wyłącznie podatnicy PIT. Ponadto zwolnienie obejmuje tzw. małych podatników CIT (roczne przychody brutto poniżej 2 mln euro), podatników rozpoczynających działalność (w roku rozpoczęcia i w dwóch kolejnych latach), przedsiębiorstwa z przychodami o co najmniej 30% niższymi niż w roku poprzednim, podmioty w upadłości, likwidacji, restrukturyzacji lub będące stroną umowy o współdziałaniu.