Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w Polsce muszą pamiętać o ważnym obowiązku – rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej za 2024 rok. Termin składania dokumentów i ewentualnej dopłaty przypada już 20 maja 2025 roku. To szczególnie ważne, ponieważ niedopełnienie formalności może skutkować poważnymi konsekwencjami, w tym odsetkami za zwłokę.
Kogo dotyczy roczne rozliczenie składki zdrowotnej?
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej dotyczy wszystkich osób, które:
- prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą (w tym na zasadach ogólnych, podatku liniowym, ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych lub karcie podatkowej),
- opłacają składkę zdrowotną w związku z działalnością gospodarczą.
Obowiązek rozliczenia nie dotyczy m.in. osób, które zawiesiły działalność na cały rok lub osiągały przychody wyłącznie ze źródeł zwolnionych z opłacania składki.
Jak wygląda rozliczenie?
Przedsiębiorcy są zobowiązani do:
- Sporządzenia rocznego rozliczenia składki zdrowotnej w deklaracji ZUS DRA lub ZUS RCA za kwiecień 2025 r. (składanej do 20 maja 2025 r.).
- Wykazania faktycznego dochodu lub przychodu uzyskanego w 2024 roku (w zależności od formy opodatkowania).
- Wyliczenia należnej składki zdrowotnej – w niektórych przypadkach może to skutkować koniecznością dopłaty lub zwrotem nadpłaconej składki.
Co trzeba przygotować?
Aby prawidłowo wypełnić deklarację, należy przygotować:
- informacje o łącznym dochodzie lub przychodzie osiągniętym w 2024 roku,
- rozliczenie roczne podatku dochodowego (PIT),
- informacje o już opłaconych składkach zdrowotnych w ciągu roku.
Co w przypadku niedopłaty lub nadpłaty?
- Niedopłatę składki zdrowotnej należy uiścić najpóźniej do 20 maja 2025 r.
- Nadpłata zostanie zwrócona na konto bankowe wskazane w ZUS, pod warunkiem złożenia odpowiedniego wniosku (np. RZS-R).
Jeśli przedsiębiorca nie dokona zwrotu lub dopłaty w terminie, ZUS może naliczyć odsetki za zwłokę.
Ważne zmiany od 2024 roku
Od 2024 roku zmodyfikowano nieco zasady ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej, m.in. dla przedsiębiorców na podatku liniowym i ryczałcie. Warto więc zwrócić uwagę, czy rozliczamy się według aktualnych zasad, zwłaszcza że zmiana sposobu opodatkowania w ciągu roku wpływa na sposób wyliczenia składki.
Podsumowanie – o czym musisz pamiętać?
- Ostateczny termin rozliczenia i ewentualnej dopłaty: 20 maja 2025 r.
- Dokument do złożenia: ZUS DRA (lub ZUS RCA) za kwiecień 2025.
- Przygotuj dane finansowe za cały 2024 rok.
- Pamiętaj o sprawdzeniu, czy masz nadpłatę lub niedopłatę!
Jeśli masz wątpliwości co do poprawności wyliczeń, warto skonsultować się z księgowym lub doradcą podatkowym – szczególnie w sytuacji, gdy Twoje dochody były zmienne lub rozliczasz się na zasadach mieszanych (czyli np zmieniłeś formę opodatkowania w przypadkach dozwolonych przepisami)
Checklista – Roczne rozliczenie składki zdrowotnej za 2024 rok
1. Zweryfikuj formę opodatkowania działalności
- Sprawdź, czy rozliczasz się na zasadach ogólnych (skala podatkowa), podatku liniowym, ryczałcie, czy karcie podatkowej.
- Ustal, czy w trakcie roku 2024 nie zmieniała się Twoja forma opodatkowania.
2. Podsumuj swoje przychody i dochody za 2024 rok
- Przygotuj roczne zestawienie przychodów lub dochodów (w zależności od formy opodatkowania).
- Upewnij się, że uwzględniasz wszystkie przychody/dochodów związane z działalnością.
3. Zweryfikuj wysokość opłaconych składek zdrowotnych
- Sprawdź łączną kwotę składek zdrowotnych zapłaconych w 2024 roku (z zestawienia przelewów lub raportów z ZUS).
- Porównaj ją z faktyczną należnością, wyliczoną na podstawie rocznego przychodu/dochodu.
4. Wypełnij odpowiednią deklarację
- Wypełnij ZUS DRA (lub ZUS RCA w przypadku rozliczeń przez płatników składek) za kwiecień 2025 roku.
- W deklaracji uwzględnij roczne rozliczenie składki zdrowotnej.
5. Sprawdź, czy masz nadpłatę lub niedopłatę
- Oblicz różnicę między należną a zapłaconą składką zdrowotną.
- Przygotuj się do:
- dopłaty składki (jeśli jest niedopłata),
- złożenia wniosku o zwrot nadpłaty (formularz RZS-R) – jeśli masz nadpłatę.
- dopłaty składki (jeśli jest niedopłata),
6. Zadbaj o termin
- Złóż deklarację ZUS DRA/RCA do 20 maja 2025 r.
- Ureguluj ewentualną dopłatę składki również do 20 maja 2025 r.
7. (Opcjonalnie) Skonsultuj się z księgowym
- Jeśli masz wątpliwości co do poprawności wyliczeń lub zmieniłeś formę opodatkowania, rozważ konsultację z doradcą podatkowym lub biurem rachunkowym.